De ‘Gestapo’ bij ziekteverzuim in Nederland, anno nu

door Jerry Mager
(13 april 2012, met kleine wijzingen in de voorgaande versie op NELpuntNL.nl)

“Wil men het begrip ‘volk’ in het geavanceerde kapitalisme definiëren dan komt men al gauw uit bij de verzameling van individuen die van buitensporige beloning verstoken blijven. Het volk is die groep van mensen die er niet op hoeven rekenen ooit voor hun loutere verschijning betaald te krijgen.”
Peter Sloterdijk (2007, 2006) in: Woede en tijd

“[O]p paradoxale wijze is het gevaarlijkste ingrediënt van het nazisme niet zijn ‘totale politisering’ van het sociale leven, maar integendeel, de opschorting van het politieke denken door de verwijzing naar een extra-ideologische kern, op veel krachtiger wijze dan bij een ‘normale’ democratische politieke orde het geval is ….”
Slavoj Žižek (1997) in: Het subject en zijn onbehagen

“Sir Thomas waved his hand. ‘The Americans are an extremely interesting people. They are absolutely reasonable. I assure you there is no nonsense about the Americans.’
‘How dreadful!’ cried Lord Henry. ‘I can understand brute force, but brute reason is quite unbearable. There is something unfair about its use. It is hitting below the intellect.’ ”
Oscar Wilde, in: The Picture of Dorian Gray

Wat ons eigenlijk nog het meest zou moeten bevreemden – of liever: verontrusten – aan de affaire Verzuimreductie is dat het voetvolk dat bij die organisatie werkt er blijkbaar geen enkele moeite mee heeft, om medeburgers telefonisch het hemd van het lijf te vragen over de meest intieme medische details en dat vervolgens te rapporteren aan ‘een chef’ (niet-)wetende wat er met die gegevens gebeurt. Blijkbaar geldt het normale taboe daar niet (meer); op z’n minst is de norm opgeschort.
De associatie van Youp van ‘t Hek met de Gestapo is hier zo’n treffende vanwege de verontrustende connotatieve context die hij oproept. Het verschijnsel is van alle tijden. Men meent simpelweg: het is gewoon een baan, werk. Vooral in deze tijden van economische crisis – intussen een vrijzwevend geobjectiveerd begrip, zonder context of causale verbanden – mag je blij zijn wanneer je werk hebt.

Of zouden er alleen robots bij bedrijven als Verzuimreductie werken? Machines die menen: dat is mijn verantwoordelijkheid niet, ik doe alleen wat mij wordt gezegd. Ik voer opdrachten uit, meer niet. Mij treft geen blaam. Lieden die nergens anders aan de bak komen en die zich gewillig voor zulk werk lenen? Gewone mensen, die ook maar doen wat hen wordt opgedragen.